Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι ρυθμοί της καθημερινότητάς μας έχουν τόσο εντατικοποιηθεί, ώστε συχνά βρισκόμαστε σε ένταση, μη μπορώντας να ιεραρχήσουμε και να φέρουμε σε πέρας όλα όσα περιμένουν να γίνουν από εμάς. Τα παιδιά μας, ζώντας μαζί μας στο ίδιο περιβάλλον, δεν μπορούν παρά να βιώνουν καθημερινά αυτή την ανησυχία και το άγχος που μας διακατέχει και να επηρεάζονται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό.
Εμείς, ως γονείς, πώς μπορούμε να αντιληφθούμε πότε τα παιδιά μας βιώνουν άγχος; Τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας εκδηλώνουν το άγχος τους συγκαλυμμένα, μέσα από μεταμφιεσμένες συμπεριφορές, οι οποίες συχνά δε γνωρίζουμε τι σημαίνουν και ή τις αγνοούμε ή δεν κατορθώνουμε να τις αντιμετωπίσουμε σωστά.
Ο τρόπος με τον οποίο ένα παιδί θα εκδηλώσει το άγχος του έχει να κάνει με χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του και ποικίλους οικογενειακούς και γενικότερα περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Tα παιδιά που βιώνουν άγχος:
- δείχνουν γενικά ανήσυχα, δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και βρίσκονται διαρκώς σε μία ένταση
- μπορεί να δείχνουν λυπημένα και να μην έχουν όρεξη ούτε για παιχνίδι, με αποτέλεσμα να χαλούν ή να σπάνε τα παιχνίδια τους
- δεν έχουν αυτοπεποίθηση και υποτιμούν τον εαυτό τους και τις δυνατότητές τους σε σχέση με τους άλλους
- είναι «κολλημένα» στη μητέρα τους και αρνούνται να απομακρυνθούν έστω και για λίγο από κοντά της
- επίσης, μπορεί να αρνούνται να φάνε ή να τρώνε πάρα πολύ, να δυσκολεύονται να κοιμηθούν το βράδυ, να τρώνε τα νύχια τους, να βρέχονται τη νύχτα (μετά τα 5 χρόνια), να τραυλίζουν ή να παρουσιάζουν τικ
- παραπονιούνται συχνά για πόνους στην κοιλιά ή κάνουν συχνά εμετούς.
Όταν τα παιδιά μας παρουσιάζουν μία ή περισσότερες από τις παραπάνω συμπεριφορές, είναι σκόπιμο να αναζητήσουμε τα αίτια, δηλαδή την πηγή ή τις πηγές του άγχους και να τα στηρίξουμε στην προσπάθεια αντιμετώπισής τους.
Γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό:
- Να ασχολούμαστε ποιοτικά με τα παιδιά μας, να συνομιλούμε με αυτά και να τα ακούμε προσεκτικά, όταν έχουν κάτι να μας πουν.
- Να τα ενθαρρύνουμε να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
- Να τα εμπιστευόμαστε και να τους αναθέτουμε πρωτοβουλίες.
- Να τα ωθούμε να προσπαθούν, όταν θέλουν να επιτύχουν τους στόχους τους.
- Να τους ενισχύουμε το αίσθημα της αυτοπεποίθησης και της σιγουριάς της αξίας τους.
- Να ασχολούμαστε και με την κοινωνική παρουσία τους στο χώρο του σχολείου ή την επίδοσή τους σε τομείς όπως η ζωγραφική και η μουσική, πέρα από τα μαθήματα και τους βαθμούς.
- Να τα παροτρύνουμε να επιδίδονται σε σωματικές ή καλλιτεχνικές δραστηριότητες που θα τα βοηθήσουν να αποβάλουν το άγχος τους.
Τέλος, να θυμόμαστε ότι η δική μας ζωή ενδέχεται να δίνει το παράδειγμα του άγχους στα παιδιά μας...
Συμπερασματικά, φαίνεται ότι το άγχος ήταν, είναι και θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας όλων μας. Ας μάθουμε, λοιπόν, να το χειριζόμαστε, χωρίς να μας χειρίζεται αυτό.
Με τη συνεργασία του κέντρου ειδικών θεραπειών www.logosepikinonia.gr