Σε όλους μας έχει συμβεί να μας πέσει κάτι από τα χέρια την ώρα που πάμε να το φάμε. Κάτι που αναπόφευκτα συνοδεύεται από την απορία: να το φάω, κι ας έπεσε στο πάτωμα για λίγο ή υπάρχει πιθανότητα να έχει κολλήσει κάποιο μικρόβιο; Όταν μάλιστα μιλάμε για παιδιά, τότε αυτό το φαινόμενο είναι πολύ πιο συχνό και η ανασφάλειά μας μεγαλύτερη.
Στην Αμερική υπάρχει ο λεγόμενος «κανόνας των 5 δευτερολέπτων» που πρακτικά σημαίνει ότι μπορείς να φας κάτι που έχει ακουμπήσει στο πάτωμα για 5 δευτερόλεπτα (ή λιγότερο) αλλά όχι εάν έχει παραμείνει εκεί για περισσότερο. Και τώρα η επιστήμη ρίχνει πιο πολύ φως στο θέμα.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Anthony Hilton, γιατρό που ειδικεύεται στα μικρόβια και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Aston της Μεγάλης Βρετανίας, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε εάν εμείς ή το παιδί φάει κάτι που έχει πέσει για μια στιγμή στο πάτωμα.
«Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ποτέ κίνδυνος μόλυνσης. Προφανώς, εάν σηκώνοντας το τρόφιμο διαπιστώσουμε ότι έχει λερωθεί, δεν θα πρέπει να το καταναλώσουμε. Όταν όμως δεν υπάρχουν εμφανή σημάδια μόλυνσης τότε είναι μάλλον απίθανο να έχει κολλήσει πάνω στην τροφή κάποιο μικρόβιο μέσα στον ελάχιστο χρόνο που πέρασε στο πάτωμα. Όχι ότι δεν μπορεί να συμβεί, αλλά οι πιθανότητες θα είναι ελάχιστες».
Ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων (και όχι μόνο)
Σύμφωνα με τον Hilton και τους συνεργάτες του, όχι μόνο είναι ασφαλές να καταναλωθεί ένα τρόφιμο που έχει μείνει στο πάτωμα για 5 δευτερόλεπτα, αλλά υπάρχουν κάποια που μπορούν να φαγωθούν ακόμα και μετά από μισή ώρα! Όπως αποκάλυψαν σε μελέτη που έκαναν, κάποια σκληρές τροφές, όπως τα μπισκότα, τα κουλουράκια, το φρυγανισμένο ψωμί και η σοκολάτα μπορούν να μείνουν στο πάτωμα για έως και μισή ώρα έχοντας ελάχιστες πιθανότητες να προσελκύσουν κάποιο μικρόβιο.
«Τα ξηρά, σκληρά τρόφιμα συνήθως δεν κολλάνε μικρόβια και μάλιστα η πιθανότητα να μολυνθούν δεν αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου», λέει ο Hilton. Αντίθετα, το ενδεχόμενο να μολυνθούν κάποιες άλλες τροφές, όπως τα βρασμένα μακαρόνια, οι τηγανητές πατάτες, τα ντόνατ, τα γλυκά και το ψωμί με βούτυρο είναι πιο πιθανό όσο περνάει η ώρα. Παρόλα αυτά, ο κανόνας των 5 δευτερολέπτων ισχύει για αυτά, που σημαίνει ότι εάν τα σηκώσουμε αμέσως, μπορούμε να τα φάμε.
Φυσικά, η επιφάνεια στην οποία καταλήγουν οι τροφές έχει κι αυτή τη δική της σημασία. Ένα πάτωμα που έχει σφουγγαριστεί πριν από λίγο είναι σίγουρα πιο ασφαλές από μια σκονισμένη μοκέτα. Πάντως, δεδομένου ότι η μελέτη περιελάμβανε στοιχεία από διάφορους χώρους του σπιτιού, όπως το πάτωμα της κουζίνας, της τραπεζαρίας και του σαλονιού, με πάνω-κάτω σταθερά αποτελέσματα, συμπεραίνουμε ότι το πάτωμα του σπιτιού μας είναι γενικά ασφαλές. .
Εξάλλου, όπως επισημαίνει η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, «δεδομένου ότι τα παιδιά περνούν πολύ χρόνο στο πάτωμα, είναι μάλλον μη ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι δεν θα βάλουν κάτι στο στόμα τους. Ακόμα και τα χέρια τους -δεδομένου ότι έχουν μποσουλήσει- δεν είναι λιγότερο βρώμικα από μια τροφή που βρέθηκε κάτω και επιπλέον, κι αυτά καταλήγουν πολύ σχυνά στο στόμα τους!».