Όλοι οι νέοι γονείς φαντάζονται το μωρό τους ροδαλό, αφράτο και καλοσχηματισμένο. Ωστόσο, στην πραγματικότητα μπορεί να χρειαστούν κάποιες ημέρες ή και εβδομάδες, μέχρι να πάρει ένα νεογέννητο τη μορφή που οι γονείς έχουν ονειρευτεί. Μια από τις καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσει την εμφάνιση ενός βρέφους -και όχι μόνο- είναι ο νεογνικός ίκτερος.
Τι είναι ο ίκτερος
Πρόκειται για μια κατάσταση που προκαλεί κιτρινωπή απόχρωση στο δέρμα 'η/και τα μάτια, εξαιτίας των αυξημένων επιπέδων της χολερυθρίνης στο αίμα και τους ιστούς. Οφείλεται κατά κανόνα σε πάθηση του ήπατος ή σε κάποιο εμπόδιο στο χοληδόχο πόρο. Μπορεί επίσης να προκληθεί από ένα συστατικό του μητρικού γάλακτος. Στα βρέφη εμφανίζεται επειδή το ήπαρ δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα επαρκώς ώστε να απομακρύνει επαρκώς την περισσευούμενη χολερυθρίνη.
Πόσο συνηθισμένο είναι;
Μια ήπια μορφή ίκτερου συμβαίνει σε ποσοστό περίπου 60% των τελειόμηνων βρεφών και σε έως και 80% των πρόωρων. Όμως, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει κλινική εικόνα ίκτερου, όλα τα νεογέννητα έχουν υψηλά επίπεδα χολερυθρίνης. Δεν είναι όμως κάτι για το οποίο οι γονείς χρειάζεται να ανησυχούν.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Ο ίκτερος εμφανίζεται συνήθως τη δεύτερη ή τρίτη ημέρα της ζωής του βρέφους και τα συμπτώματά του ποικίλλουν, ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασης. Τα πιο συνηθισμένα σημάδια είναι:
- Το δέρμα παίρνει μια κιτρινωπή απόχρωση, που είναι αρχικά ορατή στο πρόσωπο και το κεφάλι και στη συνέχεια εξαπλώνεται στο σώμα.
- Το λευκό μέρος των ματιών γίνεται κίτρινο.
- Το εσωτερικό στις παλάμες και τα πέλματα του μωρού γίνονται επίσης κίτρινα, στις ποιο σοβαρές μορφές.
- Αφύσικη υπνηλία
- Δυσκολία στο τάισμα
- Σε κάποιες περιπτώσεις, ανοιχτόχρωμα κόπρανα και σκούρα ούρα.
Να ανησυχήσω;
Σε γενικές γραμμές, ο ίκτερος είναι μια κατάσταση που δεν προκαλεί ανησυχία, παρόλο που κάνει το βρέφος να δείχνει κάπως παράξενα και εξαφανίζεται πολύ γρήγορα. Είναι όμως σημαντικό να συμβουλευτείτε τον νεογνολόγο, ιδιαίτερα εάν:
- Το μωρό δεν τρέφεται αρκετά και δεν παίρνει το ενδεδειγμένο βάρος.
- Ο ίκτερος εμφανίζεται αμέσως μετά τον τοκετό.
- Η κατάσταση εντείνεται μετά την πρώτη εβδομάδα της ζωής του μωρού.
- Ο ίκτερος δεν υποχωρεί μετά από δύο εβδομάδες.
- Το βρέφος είναι πρόωρο ή άρρωστο.
Πώς αντιμετωπίζεται
Ο ήπιος ίκτερος κι αυτός που οφείλεται στο μητρικό γάλα είναι ακίνδυνες μορφές και συχνά εξαφανίζονται μέσα σε λίγες μέρες χωρίς κάποια παρέμβαση. Οι γιατροί ελέγχουν τα επίπεδα της χολυρεθρίνης με απλή εξέταση αίματος και συνιστάται η λήψη υγρών (θηλασμός ή φόρμουλα).
Εάν ο ίκτερος είναι έντονος και τα επίπεδα της χολυρεθρίνης πολύ υψηλά, μπορεί να χρειαστεί να γίνει φωτοθεραπεία για μερικές μέρες. Σ' αυτή την περίπτωση, το μωρό εκτίθεται γυμνό σε μπλε λάμπα φωτοθεραπείας -αφού πρώτα καλυφθούν τα μάτια του- ώστε να βοηθηθεί ο οργανισμός του να αποβάλλει την πλεονάζουσα χολυρεθρίνη. Η διαδικασία είναι ασφαλής και χωρίς ιδιαίτερες παρενέργειες.
Εάν σας απασχολεί το θέμα του ίκτερου σε σχέση με το μωρό σας, ενημερώστε τον παιδίατρό σας που είναι ο μόνος κατάλληλα καταρτισμένος για να σας συμβουλέψει.