Το βάρος ενός παιδιού εξαρτάται από την ηλικία του. Στη διάρκεια του πρώτου χρόνου της ζωής τους, τα βρέφη αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς και παίρνουν σχεδόν 7 με 8 κιλά. Από τα πρώτα γενέθλιά τους μέχρι και την ηλικία των 5 ετών παίρνουν περίπου 2,5 κιλά το χρόνο, ενώ μετά η πρόσληψη βάρους σταδιακά μειώνεται και τα περισσότερα παιδιά δεν παίρνουν περισσότερο από 1,5-2 κιλά το χρόνο μέχρι την εφηβεία. Σε ιδανικές συνθήκες, το βάρος συνδέεται άμεσα με την όρεξη του παιδιού για φαγητού η οποία ρυθμίζεται από ένα συγκεκριμένο κέντρο στον εγκέφαλο: όταν βρίσκεται σε φάση γρήγορης ανάπτυξης η όρεξη είναι μεγαλύτερη για να καλύπτονται οι ανάγκες του παιδιού σε ενέργεια. Έτσι, εάν δεν εμπλέκονται άλλοι πάράγοντες (όπως για παράδειγμα, η λήψη φαρμάκων που μπορεί να επηρεάζουν την όρεξη ή προβλήματα στο θυρεοειδή κ.λπ) το πόσο πεινάει ένα παιδί είναι μια σαφή ένδειξη του πόσο πρέπει να φάει.
Από τι κινδυνεύουν τα πολύ αδύνατα παιδιά;
Το πρόβλημα που υπάρχει συνήθως μετα παιδιά που δεν αγαπούν πολύ το φαγητό είναι ότι προκειμένου να τους εξασφαλίσουμε μια ικανή ποσότητα τροφής, ενδίδουμε στην απαίτησή τους να τρώνε συνέχεια το ίδιο φαγητό, ακόμα κι αν αυτό είναι κοτομπουκιές και πατάτες τηγανιτές. Έτσι, στερούνται σημαντικών θρεπτικών συστατικών, όπως βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που περιέχονται στα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια κ.λπ., με αποτέλεσμα να κουράζονται πιο συχνά, να κολλάνε περισσότερες ιώσεις, να εκνευρζίονται εύκολα και να αναπτύσσουν ελλείψεις σε σημαντικά στοιχεία, όπως ο σίδηρος (που μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία), ο ψευδάργυρος, το ασβέτσιο και η βιταμίνη D, που είναι απαραίτητα για τη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού τους. Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να δείξει εάν υπάρχει τέτοιου είδους ανεπάρκεια, την οποία ο παιδίατρος είναι πιθανό να καλύψει με συμπληρώματα διατροφής. Τέλος, ο χαμηλός δείκτης μάζας σώματος μπορεί να καθυστερήσει τα σημάδια της εφηβείας γι' αυτό και συνιστάται ιδιαίτερα στα κορίτσια που μέχρι τα 15 δεν έχουν ενδείξεις εφηβείας ή περίοδο να συμβουλεύονται το γιατρό τους.
Τι μπορείτε να κάνετε
Αν και όπως θα επιβεβαιώσει και ο παιδίατρος, δεν υπάρχει λόγος να αγχώνονται για το βάρος του εφόσον το παιδί τρώει τροφές από όλες τις κατηγορίες τροφίμων και αναπτύσσεται κανονικά, οι περισσότεροι γονείς νιώθουν ότι είναι υποχρέωσή τους να το κάνουν να πάρει κιλά. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτά που πρέπει να κάνετε είναι μάλλον τα αντίθετα από ό,τι νομίζετε!
Ξεχάστε τους καυγάδες για το φαγητό!
Η δική σας δουλειά είναι να έχετε κάθε μέρα υγιεινό, θρεπτικό φαγητό και σνακ για το παιδί. Το εάν και πόσο από αυτό θα φάει, είναι δική του απόφαση.
Περιορίστε το junk food
Μιας και το παιδί χρειάζεται περισσότερες θερμίδες για να πάρει βάρος, είναι οκ να τρώει τηγανητές πατάτες και παγωτό κάθε μέρα, σωστά; Λάθος! Ακόμα και για τα αδύνατα παιδιά, η κακής ποιότητας διατροφή αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων υγείας, όπως διαβήτης και υπέρταση. Είναι προτιμότερο να του δίνετε συχνότερα θρεπτικές τροφές που ξέρετε ότι του αρέσουν.
Επιλέξτε έξυπνα το μενού της ημέρας
Εφόσον είναι δεδομένο ότι το παιδί σας πρόκειται απλώς να τσιμπήσει μια-δυο μπουκιές κι όχι να αδειάσει όλο το πιάτο του, εξασφαλίστε του όσο το δυνατόν περισσότερα θρεπτικά συστατικά (και θερμίδες) σε αυτές τις ελάχιστες μπουκιές. Μερικές από τις τροφές που περιέχουν συμπυκνωμένη θρεπτική αξία και ενέργεια είναι οι ξηροί καρποί, το αβοκάντο, τα μακαρόνια ολικής άλεσης, το κρέας, το τυρί, το βούτυρο.
Φροντίστε να τρώτε όλοι μαζί
Εξηγήστε στο παιδί ότι, ακόμα κι αν δεν έχει σκοπό να αγγίξει το πιρούνι του, θα πρέπει να καθίσει μαζί σας στο τραπέζι όσο οι υπόλοιποι απολαμβάνετε το φαγητό σας. Με λίγη καλή τύχη, κάποια στιγμή θα θελήσει κι εκείνο να δοκιμάσει το φαγητό.
Κρατήστε ένα σταθερό πρόγραμμα γευμάτων
Μπορεί να είναι πολύ δελεαστικό να δώσετε στο παιδί να φάει κάτι επειδή το ζήτησε, από την άλλη όμως εάν το πρόγραμμα των γευμάτων (και των σνακ) είναι σταθερό, θα συνηθίσει σιγά-σιγά να «πεινάει» σε συγκεκριμένες ώρες και έτσι θα μπει σε ένα πιο οργανωμένο πρόγραμμα διατροφής. Χρειάζεται χρόνος, αλλά είναι προτιμότερο να γίνει σωστά.
Μην δίνετε υγρά
Το παιδί μπορεί να πίνει πλήρες γάλα στο πρωινό ή και στο βραδινό του και νερό. Καλύτερα να μην του δίνετε χυμούς γιατί το κάνουν να φουσκώνει κι έτσι έχει λιγότερη όρεξη στα γεύματα.
Ενθαρρύνετε τη φυσική δραστηριότητα
Η άσκηση όχι μόνο είναι απαραίτητη για την υγεία και την καλή φυσική κατάσταση του παιδιού αλλά επίσης αυξάνει τις απαιτήσεις του οργανισμού του σε ενέργεια -οπότε είναι πιθανό να πεινάει περισσότερο.
Ζητήστε τη συμβουλή του παιδίατρου
Εάν ανησυχείτε για το βάρος και την ανάπτυξη του παιδιού σας, εκείνος που μπορεί να σας συμβουλέψει με εγκυρότητα είναι ο ειδικός. Εφόσον κρίνει ότι χρειάζεται, ίσως σας παραπέμψει σε κάποιο διατροφολόγο ο οποίος θα σας δώσει πιο λεπτομερείς οδηγίες για να αυξήσετε τις θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά στα γεύματα που τρώει το παιδί.