Σχεδόν όλες οι μαμάδες με παιδιά 2-3 ετών έχουν διάφορα κίτρινα ή μοβ σημάδια στα χέρια τους από τις δαγκωματιές των παιδιών τους. Είναι γεγονός ότι πολλά πιτσιρίκια έχουν αυτή τη συνήθεια όταν νιώθουν εκνευρισμό, όταν θυμώνουν ή όταν νιώθουν ότι πρέπει να αμυνθούν (π.χ. όταν καυγαδίζουν με το αδερφάκι τους ή ένα άλλο παιδάκι). Τι είναι όμως αυτό που μετατρέπει μέσα σε μια στιγμή το γλυκό παιδάκι σας σε...λιλιπούτειο βαμπίρ;
Γιατί τα παιδιά δαγκώνουν;
Σε γενικές γραμμές, τα μικρά παιδιά δαγκώνουν για τους ίδιους λόγους που χτυπούν ή κλωτσούν όταν είναι θυμωμένα. Είναι μια παρορμητική επιθετική πράξη στην οποία προβαίνουν σαν αντίδραση απέναντι σε κάποιον που τους προκαλεί οργή. Μιας και στην ηλικία των 2 ετών τα παιδιά δεν μπορούν πάντα να επικοινωνούν με λέξεις ό, τι θέλουν να πουν -αλλά και επειδή συχνά τα αδέλφια ή οι φίλοι τους δεν καταλαβαίνουν ή δεν δίνουν την απαραίτητη σημασία - μπορεί να καταφύγουν σε δαγκώματα για να πάρουν αυτό που ζητάνε. Σίγουρα είναι μια υπερβολικά δραματική και οδυνηρή στρατηγική, αλλά για εκείνα έχει αποτέλεσμα. Επίσης, σ' αυτή την ηλικία τα παιδιά έχουν περιορισμένες δεξιότητες ρύθμισης των συναισθημάτων τους. Υπάρχει όμως και η πιθανότητα ένα νήπιο να δαγκώνει από απλή περιέργεια (για να δει ποια αντίδραση θα προκαλέσουν) ή για να ελέγξουν τα όρια της μαμάς ή του μπαμπά. Τέλος, κάποιες φορές τα παιδιά δαγκώνουν στην προσπάθειά τους να εξερευνήσουν το περιβάλλον γύρω τους, μια διαδικασία στην οποία το στόμα τους παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Καθώς ο αναπτυσσόμενος εγκέφαλός τους αναζητά διαρκώς ερεθίσματα από τον κόσμο, το να βάζουν πράγματα στο στόμα τους είναι ο ιδανικός τρόπος για να του τα προσφέρουν.
Είναι φυσιολογικό;
Αν το παιδί σας δαγκώνει, το πρώτο πράγμα που πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι δεν είναι το μόνο. Αντιθέτως, πρόκειται για κάτι ιδιαίτερα συνηθισμένο και απόλυτα φυσιολογικό για τα μικρά παιδιά. Είναι μάλιστα ένα θετικό σημάδι, γιατί δείχνει ότι το μικρό παιδί προσπαθεί να εκφράσει τις επιθυμίες ή τις ανάγκες του. Ωστόσο, ένα παιδί μεγαλύτερο από 3 ετών, δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιεί μέσα όπως το δάγκωμα αντί να μιλάει προκειμένου να επικοινωνήσει, οπότε σ' αυτή την περίπτωση είναι σκόπιμο να το συζητήσετε με τον παιδίατρό σας.
Πώς να το βοηθήσετε να κόψει αυτή τη συνήθεια
Όταν το παιδί σας δαγκώνει, ανταποκριθείτε αμέσως με σταθερή και σοβαρή (αλλά όχι απειλητική) φωνή. Χρησιμοποιήστε όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις και απλώς πείτε «Μην δαγκώνεις» ή «Το δάγκωμα πονάει». Στη συνέχεια βοηθήστε το να βρει έναν άλλο τρόπο για να εκφράσει τα συναισθήματά του. Είναι σημαντικό να διδάξουμε στα νήπια τι μπορούν να κάνουν αντί να δαγκώνουν (ή να χτυπούν, κλωτσάνε κ.λπ.). Δεν έχει νόημα να τιμωρήσουμε τη συμπεριφορά βάζοντας τις φωνές ή εκτοξεύοντας απειλές. Αντίθετα, εστιάζουμε στα θετικά, προτείνοντας μια άλλη μορφή επικοινωνίας. Μπορείτε να πείτε κάτι σαν, «όχι, μην το κάνεις αυτό, χρησιμοποίησε λόγια για να πεις τι θέλεις». Ή να τους δώσετε την ακριβή φράση που πρέπει να χρησιμοποιήσουν (π.χ. "Θέλω αυτό το παιχνίδι σε παρακαλώ"). Στη συνέχεια επαινέστε το που μαθαίνει να επικοινωνεί σαν “μεγάλο παιδί”.
Επίσης, παρατηρήστε ποιες είναι οι στιγμές που το παιδί σας συνήθως δαγκώνει. Μήπως όταν είναι κουρασμένο ή πεινάει; Μήπως όταν νιώθει υπερδιέγερση; Εάν το δάγκωμα είναι ένα επαναλαμβανόμενο πρόβλημα, είναι χρήσιμο να δώσετε προσοχή σε οποιαδήποτε μοτίβα, προκειμένου να παρέμβετε πριν το κάνει.