Υπάρχουν παιδιά που σε ηλικία δύο μηνών κοιμούνται 12 ώρες το βράδυ κι άλλα που ξυπνάνε κάθε τρεις ώρες μέχρι τα 2α γενέθλιά τους. Κάθε βράδυ. Ο ύπνος των μωρών, μολονότι είναι ένα θέμα που απασχολεί σχεδόν όλους τους νέους γονείς, δυστυχώς δεν έχει κανόνες. Κάθε μωρό είναι διαφορετικό και το ταξίδι του προς ένα ομαλό πρόγραμμα ύπνου (τόσο για το ίδιο όσο και για τους γονείς του) είναι μοναδικό. Για το λόγο αυτό, και για να μην έχετε προσδοκίες που ίσως δεν ικανοποιηθούν αλλά και ενοχές που δεν σας αναλογούν, καλό είναι να ξεχάσετε μερικούς πολύ διαδεδομένους μύθους, όπως:
Ένα μωρό που δεν κοιμάται συνεχόμενα τη νύχτα αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα
Στην πραγματικότητα, το «φυσιολογικό» για ένα μωρό είναι να μην κοιμάται για πολλές συνεχόμενες ώρες. Στη βρεφική ηλικία τα παιδιά είναι «προγραμματισμένα» να χρειάζονται κάτι τόσο φαγητό αλλά και αγκαλιά. Υπάρχουν απολύτως υγιή βρέφη που ξυπνάνε πολλές φορές κι άλλες που κοιμούνται περισσότερες ώρες. Όπως είπαμε, δεν υπάρχουν κανόνες.
Μέχρι την ηλικία των 6 μηνών, όλα κοιμούνται τη νύχτα
Σε πολλά σχετικά άρθρα θα διαβάσετε ότι «ώσπου να φτάνουν την ηλικία των 6 μηνών, τα περισσότερα μωρά κοιμούνται πια συνεχόμενα όλη τη νύχτα». Κι αυτό είναι σωστό. Όμως «τα περισσότερα» δεν σημαίνει «όλα». Όπως συμβαίνει με όλα τα αναπτυξιακά ορόσημα, έτσι και ο ύπνος στη διάρκεια όλης της νύχτας δεν συμβαίνει ακριβώς την ίδια περίοδο σε όλα τα παιδιά. Ό,τι γράφουν τα βιβλία, τα περιοδικά και τα sites είναι γενικές οδηγίες, όχι νόμοι και δεν τηρούνται πιστά από όλα τα παιδιά. Εξάλλου, όπως και οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά δικαιούνται να έχουν το καθένα τις δικές του ιδιαιτερότητες στον ύπνο (και όχι μόνο).
Εάν ένα μωρό δεν κοιμάται τη νύχτα, φταίνε οι γονείς του
Πολλοί νέοι γονείς νιώθουν ενοχές που δεν έχουν «καταφέρει» ακόμα το παιδί τους να κοιμάται «σωστά» (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό). Συχνά ακούνε ότι αυτό οφείλεται στο ότι το έχουν «κακομάθει», ότι «τους χειρίζεται» ή ότι του έχουν δημιουργήσει «κακές συνήθειες». Στην πραγματικότητα, το μόνο που έχουν ανάγκη να ακούσουν οι νέοι γονείς είναι πως κάνουν το καλύτερο που μπορούν, με τις καλύτερες προθέσεις και πως αργά ή γρήγορα η κατάσταση θα βελτιωθεί.
Εάν δώσεις στερεά τροφή σε ένα μωρό το βράδυ θα κοιμηθεί καλύτερα
Επειδή τα μωρά ξυπνάνε και ζητάνε να θηλάσουν ή να πιουν γάλα, πολλοί πιστεύουν ότι φταίει πως το στομάχι τους είναι άδειο και δεν μπορούν να κοιμηθούν. Όμως αυτό δεν είναι λόγος να δώσουμε σε ένα μωρό στερεά τροφή πριν την ηλικία των 5-6 μηνών, όταν το συνιστούν δηλαδή οι ειδικοί. Ακόμα και τότε, η εισαγωγή στερεάς τροφής έχει περισσότερο να κάνει με το να μάθει τη διαδικασία του να τρώει, παρά με το να πάρει ενέργεια, αφού ακόμα και τότε η βασική τροφή του εξακολουθεί να είναι το γάλα. Επιπλέον, η πείνα δεν είναι ο μόνος λόγος που ξυπνάει ένα μωρό, το οποίο μπορεί επίσης να είναι λερωμένο ή να θέλει την αγκαλιά μας. Απλά δεν ξέρει πώς να το πει και τα μόνα σημάδια που ξέρει να στείλει είναι ότι θέλει γάλα.
Εάν κρατήσουμε ξύπνιο ένα μωρό για περισσότερη ώρα, θα κοιμηθεί καλύτερα
Η κοινή λογική λέει ότι όσο πιο κουρασμένοι και νυσταγμένοι είμαστε, τόσο πιο εύκολο θα αποκοιμηθούμε, σωστά; Κι όμως, αυτό δεν ισχύει για τον ύπνο των μωρών. Για την ακρίβεια, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: ο ύπνος φέρνει ύπνο. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ένα ξεκούραστο μωρό κοιμάται καλύτερα από ένα εξαντλημένο –κάτι που συνήθως ισχύει και για τους ενήλικες. Γι’ αυτό είναι σκόπιμο να ανταποκρινόμαστε άμεσα στα πρώτα σημάδια νύστας που μας δίνει (χασμουρητό, τρίψιμο ματιών κ.λπ.) και να μην το κρατάμε σκόπιμα ξάγρυπνο γιατί το πιο πιθανό είναι να ξσγρυπνήσει (κι εμείς μαζί του).
Από τη στιγμή που ένα μωρό αρχίσει να κοιμάται όλη τη νύχτα, δεν ξαναξυπνάει
Σίγουρα είναι μια αισιόδοξη σκέψη για έναν γονιό που περιμένει πώς και πώς να έρθει η στιγμή που το μωρό του θα πέσει για ύπνο το βράδυ και θα ξυπνήσει το επόμενο πρωί, όμως δεν ισχύει. Πολύ σύντομα, ενδέχεται να υπάρξουν άλλοι λόγοι που το ξυπνούν, όπως η οδοντοφυία, ένα άσχημο όνειρο ή ο φόβος αποχωρισμού. Καλώς ή κακώς, έτσι είναι η γονεϊκότητα: δεν είναι μια ευθεία γραμμή ούτε μπορεί κανείς να προβλέψει το επόμενο βήμα. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως ό,τι κι αν προκύψει, οι γονείς μπορούν τελικά κι ανταπεξέρχονται. Και το ίδιο θα κάνετε κι εσείς.