Σύμφωνα με την Elaine Rose Glickman, συγγραφέα του βιβλίου Your Kid's a Brat and It's All Your Fault («Το παιδί σου είναι κακομαθημένο κι αυτό είναι δικό σου λάθος») είναι πολύ εύκολο όχι μόνο να καταλάβει κανείς ότι ένα παιδί είναι κακομαθημένο αλλά και να το σταματήσει από το να φέρεται άσχημα. Στο βιβλίο της καταγράφει όλα τα σημάδια που θα πρέπει να χτυπήσουν «καμπανάκι» στους γονείς, σε κάθε ηλικία του παιδιού, προκειμένου να δράσουν άμεσα για να αποτρέψουν το ενδεχόμενο το παιδί τους να γίνει ένα από αυτά που και οι ίδιοι κοροϊδεύουν.
Νηπιακή και προσχολική ηλικία
Όσο χαριτωμένα και γλυκά κι αν είναι τα παιδιά σ' αυτή την ηλικία, μπορεί από τώρα να έχετε μια εικόνα του εάν έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται κακομαθημένα. Αναζητήστε στη συμπεριφορά του σημάδια, όπως:
- Θέλει πάντα να γίνεται το δικό του όταν βρίσκεται με άλλα παιδιά
- Γκρινιάζει συχνά- Δαγκώνει
- Ουρλιάζει
- Απαιτεί να του πάρετε κάτι κάθε φορά που πάτε για ψώνια
- Φέρεται άσχημα στα ζώα
- Έχει μεγάλο πρόβλημα στον ύπνο
- Δεν δέχεται ποτέ να μοιραστεί τίποτα
- Εκνευρίζει τους ανθρώπους που δεν το γνωρίζουν
- Είναι το «αφεντικό» του σπιτιού.
Ηλικίες 5-10 ετών
Το κρίσιμο ζήτημα σ' αυτή την ηλικία είναι να μπορέσουμε ως γονείς να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να του δείξουμε τον τρόπο να γίνει ανεξάρτητο. Διαφορετικά, εάν επιδιώκουμε να λύνουμε πάντα τα προβλήματά του και δεν τους επιτρέπουμε να γίνουν υπεύθυνα για τις πράξεις τους, δεν τους δίνουμε την ευκαιρία να «μεγαλώσουν», να ωριμάσουν και να φερθούν ανάλογα. Έτσι, συχνά βλέπουμε συμπεριφορές που θα ταίριαζαν σε πολύ μικρότερα παιδιά, όπως:
- Διακόπτει τους μεγάλους όταν μιλάνε
- Δεν ακούει με την πρώτη
- Δεν μπορεί να καθίσει στο τραπέζι και να φάει χωρίς να δημιουργήσει προβλήματα
- Δεν λέει «ευχαριστώ» και «παρακαλώ»
- Φέρεται με αγένεια στους ηλικιωμένους
- Λέει συστηματικά ψέμματα
- Δεν κάνει τις σχολικές εργασίες στο σπίτι
- Σας δυσκολεύει πολύ όταν πρέπει να ταξιδέψετε μαζί του
- Διαμαρτύρεται έντονα όταν του λέτε «όχι»
Ηλικία 9-12
Ένα παιδί που είναι κακομαθημένο στην προεφηβεία είναι μάλλον απίθανο να γίνει ένας «εύκολος» έφηβος. Γι' αυτό είναι σημαντικό να προετοιμάσουμε σωστά το έδαφος ώστε να μάθει όχι μόνο να εκφράζει την άποψή του αλλά, κυρίως, να το κάνει με σεβασμό στον εαυτό του και τους άλλους. Για το λόγο αυτό, καλό είναι από τώρα να μην επιτρέψουμε συμπεριφορές όπως:
- Σας ειρωνεύεται συνέχεια-Έχει εθισμό σε ηλεκτρονικές συσκευές (κινητό, tablet κ.λπ.)
-Παίρνει λεφτά από το πορτοφόλι σας χωρίς να το έχετε συνεννοηθεί
-Δεν κάνει ποτέ μια όμορφη χειρονομία για τους άλλους
- Δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τους συγγενείς
- Δεν μαζεύει ό,τι σκορπάει
- Βαριέται συνέχεια
- Μιλάει άσχημα
- Δεν δίνει καμία σημασία στη γνώμη σας
