Αυτοεκτίμηση είναι η αξία που δίνουμε στον εαυτό μας. Είναι η αίσθηση που έχουμε σχετικά με τα χαρακτηριστικά και τις αξίες που βλέπουμε μέσα μας. Αυτοεκτίμηση είναι η γνώση πως αξίζουμε να μας αγαπήσουν, πως είμαστε ικανά και ξεχωριστά άτομα. Παιδιά και ενήλικες επωφελούνται από καλές σχέσεις, εμπειρίες και θετική σκέψη. Πολλά από τα αναγκαία βήματα για να χτίσετε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας, θα βοηθήσουν και εσάς τους ίδιους να αναπτύξετε και να διατηρήσετε την δική σας αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό.
Σαν γονείς, ασκείτε τη μεγαλύτερη επιρροή όταν το παιδί σας διαμορφώνει την αίσθηση της αυτοαξίας του. Είστε οι πρώτοι και οι πιο σημαντικοί δάσκαλοι. Η αυτοεκτίμηση του παιδιού σας επηρεάζεται περαιτέρω καθώς αναπτύσσουν σχέσεις με άλλα μέλη της οικογένειας, δασκάλες, φίλους και άλλους ενήλικες.
Καλή αυτοεκτίμηση σημαίνει:
- Υγιής αντίληψη του εαυτού.
- Ήρεμη αίσθηση αυτοεκτίμησης.
- Θετική σκέψη για τον κόσμο γύρω μας.
- Αίσθημα ικανοποίησης τον περισσότερο καιρό.
- Αίσθημα ικανοποίησης με τον εαυτό μας.
- Θέτουμε ρεαλιστικούς στόχους.
Αγάπη και αποδοχή
Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα στο χτίσιμο της αυτοεκτίμησης με υγιείς τρόπους είναι να δείχνετε στο παιδί σας πως το αγαπάτε και το αποδέχεστε απλά και μόνο γιατί υπάρχει. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να λάβουν το μήνυμα πως είναι άξια αγάπης (ακόμη και αν φέρονται άσχημα μερικές φορές) από τους πιο σημαντικούς ενήλικες στη ζωή τους – τους γονείς τους.
Σαν γονείς, πρέπει να θυμάστε:
- Να δίνετε την αγάπη σας χωρίς όρους και περιορισμούς.
- Να δείχνετε την αγάπη και την αποδοχή σας μέσα από καθημερινές εκδηλώσεις στοργής, φροντίδας και ενδιαφέροντος.
- Να περνάτε χρόνο με το παιδί σας – παιχνίδι, δραστηριότητες και στιγμές χαλάρωσης.
- Να δείχνετε στο παιδί σας πως αισθάνεστε όμορφα όταν το αγκαλιάζετε.
- Να λέτε συχνά στο παιδί σας, «Μου αρέσει αυτό που είπες / έκανες», και «Σ’ αγαπάω».
Αίσθημα του ανήκειν
Τα παιδιά χρειάζονται να ξέρουν πως είναι σημαντικά. Όταν αισθάνονται πως οι πιο σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή τους τα αποδέχονται και τα αγαπούν, νοιώθουν άνεση και ασφάλεια και είναι πιο δεκτικά στην επικοινωνία. Αν τα παιδιά αισθάνονται σεβασμό και ασφάλεια στα πλαίσια της οικογενειακής ζωής, φτιάχνουν πιο εύκολα φιλίες έξω από αυτήν. Για να βοηθήσετε το παιδί σας να αναπτύξει το αίσθημα του ανήκειν:
Βοηθήστε το παιδί σας να σχηματίσει πολύτιμες σχέσεις μέσα στην οικογένεια και την κοινότητα.
- Ενθαρρύνετε το παιδί να αισθάνεται περήφανο για την καταγωγή και την εθνική του κληρονομιά.
- Μπορείτε να έχετε μέσα στο σπίτι ενθύμια από γιορτές, συμβάντα και τη γενικότερη ζωή της οικογένειας (άλμπουμ με φωτογραφίες, ερασιτεχνικά βίντεο κτλ.)
Ασφάλεια και σιγουριά
Είναι απαραίτητο να ικανοποιούνται οι βασικές ανάγκες των παιδιών για να νοιώθουν άνετα και ασφαλή. Η αίσθηση σιγουριάς και ασφάλειας επιτρέπει στα παιδιά να δοκιμάζουν νέα πράγματα και να μαθαίνουν για τον ίδιο τους τον εαυτό.
Όταν τα παιδιά αισθάνονται ασφάλεια, φοβούνται λιγότερο την αποτυχία και ρισκάρουν περισσότερο δοκιμάζοντας ξανά και ξανά μετά από κάποια αποτυχία. Στην διάρκεια αυτής της διαδικασίας είναι ικανά να βιώσουν την επιτυχία. Σαν γονείς, μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:
- Παρέχετε ένα ασφαλές φυσικό περιβάλλον στο παιδί σας.
- Θέστε και ενισχύστε ξεκάθαρους κανόνες και όρια.
- Να είστε ρεαλιστικοί στις προσδοκίες σας.
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά να λένε «Όχι» σε αρνητικές πιέσεις.
Εμπιστοσύνη
Ένα περιβάλλον σταθερότητας παρέχει στα παιδιά στήριξη και ασφάλεια. Είναι σημαντικό τα παιδιά να μαθαίνουν πως οι πράξεις τους έχουν συνέπειες. Όταν τα παιδιά γνωρίζουν πως μπορούν να βασιστούν πάνω σας για συνέπεια και βοήθεια όποτε την χρειάζονται, σκέφτονται πως, «Σου έχω εμπιστοσύνη και έχω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου. Για να αναπτύξετε αυτήν την εμπιστοσύνη, πρέπει:
Να είστε συνεπείς για να ξέρουν τα παιδιά τι να περιμένουν.
- Να είστε σίγουροι πως τα λεκτικά και τα μη λεκτικά σας μηνύματα λένε το ίδιο.
- Να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας και τα παιδιά σας σχετικά με αυτό που αισθάνεστε.
- Να φέρεστε σε κάθε παιδί ίσα και δίκαια.
Σεβασμός
Τα παιδιά αναπτύσσουν σεβασμό για τον εαυτό τους και για τους άλλους αν μάθουν πως αυτό που σκέφτονται, νοιώθουν και κάνουν είναι σημαντικό. Αν τα μειώνετε και τους απευθύνετε το λόγο με υποτιμητικούς όρους, τα παιδιά αισθάνονται πως δεν έχουν αξία. Η σκληρή κριτική και τιμωρία εμποδίζει τα παιδιά να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση. Όταν αποδέχεστε το δικαίωμα του παιδιού σας να έχει συναισθήματα, το βοηθάτε να σέβεται και τα συναισθήματα των άλλων. Αν διδάξετε στο παιδί σας υγιείς τρόπους να εκφράζουν αυτό που νοιώθουν, θα μάθουν να αναπτύσσουν θετικές σχέσεις. Έχετε στο νου σας τις ακόλουθες συμβουλές όταν αλληλεπιδράτε με το παιδί σας.
- Να αποδέχεστε τα συναισθήματα που βιώνει το παιδί σας ακόμη και αν διαφέρουν από τα δικά σας.
- Να σέβεστε τα συναισθήματα, τις πεποιθήσεις, τις πράξεις, και την ατομικότητα του παιδιού σας, ακούγοντάς το με αληθινό ενδιαφέρον.
- Να λέτε «Εγώ νοιώθω», ή «Εγώ πιστεύω» στη θέση του «Εσύ είσαι» όταν πρέπει να πείτε στα παιδιά πως αυτό που κάνουν είναι λάθος.
Μοναδικότητα
Όλοι μας είμαστε ξεχωριστοί. Είναι σημαντικό να βοηθήσετε το παιδί σας να ανακαλύψει μόνο του τα ξεχωριστά του ταλέντα και χαρακτηριστικά. Μόλις τα παιδιά αναγνωρίσουν τα στοιχεία που τα κάνουν ξεχωριστά, τότε θα μάθουν και να δίνουν αξία στις δικές τους δυνάμεις. Μην ξεχάσετε να μάθετε στο παιδί σας πως να αισθάνεται ξεχωριστό δε σημαίνει πως είναι καλύτερο από τους άλλους. Αυτό θα βοηθήσει το παιδί να έχει μια θετική αντίληψη και κατανόηση της μοναδικότητάς του. Ενθαρρύνετε το παιδί σας:
- Να δίνει αξία στη μοναδικότητά του.
- Να είναι αισιόδοξο.
- Να έχει μια χαρούμενη και θετική στάση ζωής (εσείς θέτετε πρώτοι το παράδειγμα).
- Να δοκιμάζει πράγματα με τον δικό του τρόπο.
- Να καταλαβαίνει πως το να βάζει τα δυνατά του είναι πιο σημαντικό από το να κερδίζει.
Αυτοπεποίθηση
Είναι εξαιρετικής σημασίας να στηρίζετε και να αποδέχεστε τα παιδιά σας. Τα παιδιά που πιστεύουν στον εαυτό τους και τις ικανότητές τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν μια ευτυχισμένη και παραγωγή ενήλικη ζωή. Διδάξτε στα παιδιά σας να μαθαίνουν από τα λάθη τους, να δουλεύουν για να πετύχουν κάποιον στόχο, και να νοιώθουν περήφανα για τις επιτυχίες τους.
- Ενθαρρύνετε τα παιδιά να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις και να ρισκάρουν.
- Διδάξτε τα παιδιά να παίρνουν αποφάσεις και να θέτουν στόχους.
- Πείτε τους πως πιστεύετε σε αυτά και τις ικανότητές τους.
- Δώστε ευκαιρίες στα παιδιά να παίρνουν την ευθύνη των πράξεών τους.
- Βοηθήστε τα να αναγνωρίσουν πως υπάρχουν πράγματα που πρέπει να δεχτούν και πράγματα που μπορούν να αλλάξουν.
- Δώστε στα παιδιά την ευκαιρία να πετύχουν.
Διαβάστε κι εδώ: 6 καινούριοι τρόποι να τονώσετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού!
Με τη συνεργασία του κέντρου ειδικών θεραπειών Λόγος και Επικοινωνία, www.logosepikinonia.gr
