Τι κάνουν μια πετυχημένη διαφημίστρια και μια εργασιομανής υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων όταν αποκτούν παιδιά; Απλώς… φρικάρουν και αποφασίζουν ότι όλα όσα είχαν στον μυαλό τους για την εποχή που θα γίνονταν ήρεμες και στοργικές μανούλες, γεμάτες ενέργεια και υπομονή για τα παιδιά τους είναι εντελώς αδύνατο να εφαρμοστούν στην πράξη. Έτσι, καταλήγουν να γράψουν ένα βιβλίο-οδηγό απενοχοποίησης για κάθε σύγχρονη πολυάσχολη μητέρα με στόχο να ξορκίσουν τις ανασφάλειές τους και να δεχτούν την κατάσταση όπως είναι: διαφορετική μεν από την ροζ καθημερινότητα της οικογένειας Ίνγκλς στο Μικρό Σπίτι Στο Λιβάδι αλλά πάντως ευχάριστη και γεμάτη αγάπη.
Το I Was a Really Good Mom, before I had kids (Ήμουν Αληθινά Καλή Μαμά, πριν κάνω παιδιά, εκδ. Chronicle) εκδόθηκε πριν από μερικά χρόνια κι έγινε best seller στην Αμερική από την πρώτη εβδομάδα, κυρίως επειδή μιλάει για υπαρκτά προβλήματα με απόλυτη ειλικρίνεια. Οι συγγραφείς του, Τρίσα Άσγουορθ και Έιμι Νόμπαϊλ, μίλησαν με εκατοντάδες μητέρες –εργαζόμενες και μη, ανύπαντρες και παντρεμένες, πρωτάρες και πολύτεκνες- και διαπίστωσαν πως σχεδόν για όλες υπήρχε ένα κοινό μοτίβο: αφού μιλούσαν γεμάτες ενθουσιασμό για τα παιδιά τους και τη ζωή μαζί τους για περίπου ένα εικοσάλεπτο, μετά άρχιζαν να αλλάζουν ύφος και να αποκαλύπτουν τις ενοχές, τις ανασφάλειες, τις απογοητεύσεις τους. «Η πρώτη λέξη της κόρης μου ήταν… Σρεκ», είπε μία. «Αν νιώθω χαρούμενη; Νομίζω ότι το επίθετο που με χαρακτηρίζει είναι μπερδεμένη», κάποια άλλη. «Καμία από αυτές τις γυναίκες δεν είχε σκοπό να νιώσει έτσι όταν θα γινόταν μητέρα», λένε οι συγγραφείς. Όλες τους ήταν κάποτε βέβαιες ότι δεν θα άφηναν τα παιδιά τους να τρώνε βλέποντας τηλεόραση, ότι δεν θα τα άφηναν να βλέπουν τηλεόραση γενικά, ότι δεν θα επέτρεπαν ποτέ να τα βάζει για ύπνο μια μπέιμπι σίτερ κι ότι δεν θα ενέδιδαν στην απαίτησή τους να φάνε σοκολάτα. Όμως στην πράξη τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο εύκολα.
«Διαπιστώσαμε ότι εννέα στις δέκα γυναίκες που νιώθουν καταπιεσμένες ή και δυστυχισμένες ως μητέρες έχουν απλώς υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό τους», γράφουν. «Οι εργαζόμενες απαιτούν να γίνουν όλα τέλεια και θεωρούν ότι έχουν αποτύχει όταν δεν το κατάφερναν. Όσες μένουν στο σπίτι πιστεύουν ότι πρέπει να χαίρονται που είναι γονατισμένες στο πάτωμα φτιάχνοντας παζλ δώδεκα ώρες την ημέρα. Ακούσαμε ιστορίες από γυναίκες που σηκώνονται στις 5 το πρωί για να προλάβουν πριν φύγουν για τη δουλειά τους να ψήσουν κουλουράκια για το κολατσιό των παιδιών στο σχολείο, να βάλουν το κρέας σε μαρινάδα ώστε να το ψήσουν όταν επιστρέψουν το βράδυ για δείπνο και να σκουπίσουν το πάτωμα από τα ψίχουλα των μοισκότων. Γυναίκες υπερβολικά απασχολημένες για βρουν το χρόνο να σκεφτούν: ‘μήπως όλα αυτά που κάνω είναι υπερβολικά’ και κυρίως ‘γιατί τα κάνω;’».
Όπως σοφά παρατήρησε μια από αυτές τις μητέρες «στο τέλος συνειδητοποίησα ότι μπορείς πράγματι να τα έχεις όλα… Απλώς δεν μπορείς να τα έχεις όλα μαζί». Σίγουρα μπορείτε να είστε εξαιρετικά επιτυχημένες σε ό,τι κι αν επιλέξετε να κάνετε, όμως θα πρέπει να συμβιβαστείτε με το γεγονός ότι δεν γίνονται όλα τώρα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό για τα επόμενα πολυάσχολα χρόνια να μάθετε να κάνετε σωστές επιλογές.
Ένας τρόπος –σύμφωνα με το βιβλίο- είναι να ακολουθήσετε αυτά τα πέντε βήματα:
1.Οι προσδοκίες σας είναι εύκολο να επηρεάσουν τις επιλογές σας. Βεβαιωθείτε ότι επιλέγετε βασισμένη σε ό,τι αληθινά χρειάζεστε και όχι σε ό,τι εσείς ή οι άλλοι περιμένουν από εσάς.
2.Είναι πιο εύκολο να περιορίσεις τις υποχρεώσεις ξεκινώντας από το τι δεν θέλεις να κάνεις παρά από το τι θέλεις.
3.Αν νιώθετε υπερβολικά φορτωμένη με ευθύνες και άγχος αυτό οφείλεται σε πολλά μικρά πράγματα που αν τα αντιμετωπίσεις όλα μαζί προκαλείται χάος. Αντί να προσπαθείτε να βρείτε τον βασικό ένοχο που σας ταλαιπωρεί προσπαθήστε να κάνετε μικρές αλλαγές στο καθημερινό σας πρόγραμμα που θα σας ξαλαφρώσουν.
4.Μην απαιτείτε από τον εαυτό σας να κάνετε τα πάντα τέλεια. Μερικές φορές αρκεί να τα κάνουμε απλώς καλά.
5.Όταν πάρετε μια απόφαση, μην ξαναβάλετε τον εαυτό σας στην διαδικασία να αποφασίσει ξανά για το ίδιο θέμα.
Πώς θα βάλετε τέλος στις ενοχές
«Γιατί είμαι ακόμα στο γραφείο κι όχι κοντά τους;», «γιατί νιώθω έντονα την ανάγκη να τα αφήσω στη γιαγιά τους και να πάω για μανικιούρ;». Ξορκίστε αυτές και άλλες τέτοιες ενοχές σε οχτώ απλά βήματα:
Αναθεωρήστε τις προτεραιότητές σας. Αναρωτηθείτε αν όλα αυτά που θεωρείτε υποχρεώσεις είναι αναγκαίο να γίνουν. Θέλετε να ευχαριστήσετε τα παιδιά, τους φίλους, τον άντρας σας και τον εαυτό σας ταυτόχρονα. Πάρτε το απόφαση: απλά, δεν γίνεται
Επικεντρωθείτε σε ό,τι είναι πραγματικά σημαντικό (π.χ. νιώθει ότι το αγαπώ πραγματικά;) και μην αφήνετε ασήμαντα θέματα να σας αγχώνουν (π.χ. είναι αυτό το ποδήλατο το καλύτερο που θα μπορούσα να πάρω;).
Αναρωτηθείτε: θα με απασχολεί αυτό το θέμα (ή θα απασχολεί το παιδί μου) ένα χρόνο μετά; Πέντε χρόνια μετά;
Δώστε σημασία στις προσωπικές σας ανάγκες. Μήπως θα εκνευριζόσασταν λιγότερο εάν είχατε φάει ένα πλήρες γεύμα; Μήπως η έλλειψη υπομονής οφείλεται στο ότι δεν έχετε κοιμηθεί καλά;
Κρίνετε τον εαυτό σας από τις καλές κι όχι τις κακές του στιγμές. Επισημαίνετε τα πράγματα που κάνατε καλά κι όχι αυτά που σας κάνουν να νιώθετε ενοχή.
Είστε ειλικρινής με τον εαυτό σας; Αντικαταστήστε τη λέξη «ενοχή» με τη λέξη «μετάνοια». Π.χ. «νιώθω ενοχή που τα άφησα με τη νταντά για να πάω στο γυμναστήριο» vs «μετάνιωσα που τα άφησα με τη νταντά για να πάω στο γυμναστήριο». Αν δεν μετανιώνετε τότε μην νιώθετε άσχημα.
Μείνετε σταθερή στους κανόνες που έχετε θέσει. Εάν τους επιτρέπετε να βλέπουν μία ώρα την ημέρα τηλεόραση, μην νιώθετε άσχημα όταν σας παρακαλούν να δουν λίγο ακόμα. Πρέπει να αποδεχτείτε ότι θα τα κάνετε πολλές φορές να κλάψουν… αλλά θα είναι για το καλό τους.
Συνειδητοποιήστε ότι έχετε το δικαίωμα να περνάτε καλά χωρίς να νιώθετε ενοχές γι’ αυτό.
