Ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούν τα παιδιά να μάθουν και να εμπλουτίσουν τη μητρική τους γλώσσα είναι ακούγοντας τους ανθρώπους γύρω τους να μιλούν. Όσο πιο πλούσια σε έννοιες είναι η γλώσσα που ακούν καθημερινά, τόσο καλύτερα θα εξελίξουν τις δικές τους λεκτικές ικανότητες. Εκτός από το να τους μιμηθείτε σ’ αυτό, υπάρχουν μερικά ακόμα διασκεδαστικά κόλπα που μπορούν να κάνουν το παιδί σας να αναπτύξει το λεξιλόγιό του, όπως:
Διαβάστε του παραμύθια. Όσο περισσότεροι οι χαρακτήρες κι όσο πιο ευφάνταστη η πλοκή, τόσο το καλύτερο. Καθώς διαβάζετε, σημείωνετε τις λέξεις που είναι καινούριες για το παιδί και στο τέλος συζητήστε μαζί του για αυτές, χρησιμοποιώντας παραδείγματα, συνώνυμα και αντίθετα.
Δημιουργήστε αναμνήσεις. Όταν πηγαίνετε κάπου μαζί –ακόμα και σε μια απλή βόλτα στο πάρκο- προσπαθήστε να βρείτε κάτι που μπορείτε να πάρετε στο σπίτι. Όταν επιστρέψετε, διηγηθείτε στην υπόλοιπη οικογένεια την ιστορία του αντικειμένου (τι είναι, πού το βρήκατε, τι σκοπεύετε να κάνετε μ’ αυτό κ.λπ.). Δώστε στο παιδί τη δυνατότητα να μιλήσει το ίδιο για τον κάθε «θησαυρό».
Καθιερώστε τον θεσμό «μία λέξη κάθε μέρα». Διαλέξτε κάθε μέρα μία καινούρια λέξη και γράψτε τη σε ένα εμφανές σημείο στο σπίτι (για παράδειγμα, γράψτε τη σε ένα post-it και κολλήστε το στο ψυγείο). Φροντίστε να τη χρησιμοποιείτε όσο πιο συχνά μπορείτε μέσα στην ημέρα και επισημάνετέ τη κάθε φορά που κάποιος τη χρησιμοποιεί.
Μην βάζετε «ταμπέλες» στις λέξεις. Μην προσπαθείτε να αποφύγετε να χρησιμοποιείτε μεγάλες λέξεις, επειδή πιστεύετε ότι το παιδί θα δυσκολευτεί να τις απομνημονεύσει. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: οι μικρές λέξεις μπερδεύουν συχνά τα παιδιά γιατί μπορεί να ακούγονται παρόμοιες μεταξύ τους, τη στιγμή που σε πολύ μικρή ηλικία τα περισσότερα μπορούν να λένε όλα τα ονόματα των δεινοσαύρων!
Επενδύστε στην ποικιλία. Αντί να λέτε «μπράβο» κάθε φορά που θέλετε να επιβραβεύσετε το παιδί, χρησιμοποιήστε εναλλακτικά μια ποικιλία από λέξεις όπως «εύγε», «άριστα», «περίφημα», «τέλεια».
Εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία. Ακόμα κι αν το παιδί σάς φαίνεται πολύ μικρό ακόμα για να κατανοήσει περίπλοκες έννοιες, προσπαθήστε σε κάθε καινούριο περιβάλλον όπου βρίσκεστε να του εξηγήσετε τα δεδομένα, όπως θα κάνατε με κάποιον μεγαλύτερο. Έτσι, αν πάτε μαζί στο συνεργείο αυτοκινήτου μιλήστε του για φρένα, εξατμίσεις, μπουζί, ανάφλεξη, συντήρηση, λίπανση. Στο ανθοπωλείο, πείτε του για γλάστρες, καστανόχωμα, πέταλα, τριαντάφυλλα, ορχιδέες και ανθοδέσμες. Κι όταν μαγειρεύετε, βρείτε την ευκαιρία να του μάθετε τι σημαίνει κουτάλα, μοσχοκάρυδο, ανακατεύω και σιγοβράζω.
Δείτε κι εδώ πώς να αυξήσετε το IQ του παιδιού σας!