«Η διατήρηση ενός υγιούς εγκεφάλου είναι το επίκεντρο της καλής υγείας και ευημερίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας» τονίζει ο Μαιευτήρας- Γυναικολόγος, ειδικός γυναικολόγος Ογκολόγος και Διευθυντής της Γυναικολογικής Κλινικής στην Ευρωκλινική Αθηνών, Dr Μακρής Γιώργος- Μάριος. Η δημοσίευση από τις 4 Δεκεμβρίου 2020 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό British Medical Journal ( BMJ) έρχεται να μας το υπενθυμίσει και να εξοστρακίσει από τις συνήθειες της εγκύου την κατανάλωση αλκοόλ. Σύμφωνα με τον Αυστραλό ερευνητή Dr Mewton Louise τα στοιχεία δείχνουν ότι τρεις περίοδοι δυναμικών εγκεφαλικών αλλαγών μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στις νευροτοξικές επιδράσεις του αλκοόλ: η κύηση (από τη σύλληψη έως τη γέννηση), μετά την εφηβεία (15-19 ετών) και η μεγαλύτερη ηλικία (άνω των 65 ετών). Η συστηματική κατανάλωση αλκοόλ ακόμα και σε ελάχιστα επίπεδα μπορεί να προκαλέσει βλάβη σε αυτές τις ευαίσθητες περιόδους, ιδιαίτερα στην προγεννητική περίοδο.
Από την ανάπτυξη του εμβρύου έως τη μετέπειτα ζωή, ο ανθρώπινος εγκέφαλος περνά από αρκετές περιόδους δυναμικής αλλαγής. Η προγεννητική περίοδος χαρακτηρίζεται από εκτεταμένη παραγωγή, μετανάστευση και διαφοροποίηση των νευρώνων, συνοδευόμενη από σημαντική απόπτωση. Οι αλλαγές αυτές στο νευρικά κυκλώματα θα μπορούσαν να αυξήσουν την ευαισθησία στις επιπτώσεις των περιβαλλοντικών επιδράσεων, όπως το αλκοόλ.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 10% των εγκύων καταναλώνουν αλκοόλ, με τα ποσοστά να είναι σημαντικά υψηλότερα στις ευρωπαϊκές χώρες συγκριτικά με τον παγκόσμιο μέσο όρο. Η βαριά χρήση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει ευρύ φάσμα διαταραχών σχετιζόμενων με την κατανάλωση αλκοόλ, οι οποίες σχετίζονται με εκτεταμένη μείωση του όγκου του εγκεφάλου και γνωστική εξασθένηση. Ωστόσο, πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι ακόμη και η χαμηλή ή μέτρια κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σχετίζεται σημαντικά με δυσάρεστα ψυχολογικά και συμπεριφορικά αποτελέσματα στα νεογνά, που οφείλονται εν μέρει στην παθολογική εγκεφαλική δομή.
Οι δημογραφικές τάσεις ενδέχεται να επιδεινώσουν την επίδραση της χρήσης αλκοόλ στην υγεία του εγκεφάλου. Οι γυναίκες είναι τώρα εξίσου πιθανό με τους άνδρες να πίνουν αλκοόλ και να βιώνουν βλάβες που σχετίζονται με το αλκοόλ. Η παγκόσμια κατανάλωση προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω την επόμενη δεκαετία. Οι επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 στη χρήση αλκοόλ και σε συναφείς βλάβες είναι ασαφείς, αλλά η χρήση αλκοόλ αυξήθηκε μακροπρόθεσμα μετά από άλλες σημαντικές κρίσεις στη δημόσια υγεία. « Είναι ευθύνη όλων μας να προστατέψουμε τη νέα ζωή που κυοφορείται από τον τοξικό παράγοντα αλκοόλ» καταλήγει ο Dr Γιώργος- Μάριος Μακρής.
Πηγή: Mewton L et al, Lifetime perspective on alcohol and brain health, BMJ 2020; 371 doi: https://doi.org/10.1136/bmj.m4691 (Published 04 December 2020).