Δυστυχώς, το στρες δεν είναι κάτι που αφορά μόνο τους ενήλικες. Συχνά απασχολεί και τα παιδιά, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Κι όσο κι αν εμείς οι γονείς προσπαθήσουμε να διαμορφώσουμε τις συνθήκες έτσι ώστε τα παιδιά μας να μην χρειάζεται να αισθάνονται άγχος, είναι αναπόφευκτο κάποια στιγμή να το νιώσουν. Γι’ αυτό, είναι προτιμότερο, αντί να προσπαθούμε να τα αποτρέψουμε από το να βιώσουν το στρες, να τους δείξουμε πώς να το αναγνωρίζουν, να το αποδέχονται και να το διαχειρίζονται. Εξάλλου, αυτό θα τα βοηθήσει και αργότερα, στην ενήλικη ζωή τους. Οι φράσεις που ακολουθούν θα τα βοηθήσουν να βάλουν σε μια σειρά τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους:

«Μπορείς να ζωγραφίσεις αυτό που σε απασχολεί;»

Η ζωγραφική είναι πολλές φορές για τα παιδιά ένα μέσο που τους επιτρέπει να εξωτερικεύουν τις εσωτερικές μάχες τους και να αποτυπώνουν συναισθήματα που δυσκολεύονται να εκφράσουν με λέξεις.

«Σ’ αγαπώ. Είσαι ασφαλής»

Όταν γνωρίζεις ότι έχεις την υποστήριξη των ανθρώπων που είναι ό,τι πιο σημαντικό στη ζωή σου, νιώθεις πολύ πιο δυνατός για να αντιμετωπίσεις το οτιδήποτε. Το στρες κάνει ένα παιδί (όπως κι έναν ενήλικα) να αισθάνεται ότι βρίσκεται σε κίνδυνο. Οπότε, το να ξέρεις ότι έχει συμμάχους, είναι πολύτιμο.

«Σκέψου ότι έχεις ένα πολύ μεγάλο μπαλόνι και πρέπει να το φουσκώσεις. Πάρε βαθιές ανάσες και  φύσα μέσα σ’ αυτό το μπαλόνι μετρώντας μέχρι το 5»

Όταν ένα παιδί βιώνει μια κρίση άγχους ή ακόμα και κρίση πανικού, είναι ανώφελο να του πούμε «πάρε βαθιές ανάσες». Το μόνο που θα απαντήσει είναι «δεν μπορώ». Βάζοντάς το σε μια υποθετική κατάσταση ότι πρέπει να εισπνέει βαθιά και να εκπνέει αργά –όπως αυτό το φανταστικό μπαλόνι- μπορεί πιο εύκολα να ακολουθήσει τις οδηγίες που θα το βοηθήσουν να ηρεμήσει.

«Θέλω να μου πεις “μπορώ να το κάνω” καθαρά και δυνατά δέκα φορές»

Αυτό το κόλπο ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης είναι κάτι που συνηθίζουν να κάνουν και οι αθλητές, όπως οι μαραθωνοδρόμοι, όταν νιώθουν ότι οι δυνάμεις τους τους εγκαταλείπουν.

«Τι θα κάνεις μετά;»

Εάν ένα παιδί έχει άγχος για το κάτι που έχει να αντιμετωπίσει –όπως ένα τεστ στο σχολείο ή μια εκδήλωση- είναι χρήσιμο να του υπενθυμίσουμε ότι αυτό που φοβάται είναι κάτι πρόσκαιρο που πολύ σύντομα θα αντικατασταθεί από κάτι άλλο, το οποίο μπορεί να είναι πιο ευχάριστο ή ενδιαφέρον. Όταν έχουμε άγχος, τείνουμε να μην κοιτάζουμε πέρα από αυτό που μας στρεσάρει –έτσι χάνουμε τη δυνατότητα να δούμε το φώς στο βάθος του τούνελ.

«Εάν αυτό που νιώθεις ήταν ένα τέρας, πώς θα έμοιαζε;»

Δίνοντας χαρακτηριστικά στο άγχος το κάνουμε να μοιάζει κάτι πιο συγκεκριμένο και, κατά συνέπεια, αντιμετωπίσιμο.

«Ας αφήσουμε αυτή την έγνοια για λίγο στην άκρη κι ας διαβάσουμε ένα παραμύθι. Μετά, θα ασχοληθούμε και πάλι μαζί της»

Τα παιδιά που είναι γενικά αγχώδη, συχνά νιώθουν ότι κουβαλούν το βάρος της αγωνίας τους ό,τι κι αν κάνουν. Κι αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο να το διαχειριστεί κανείς –κυρίως όταν αυτό που τα στρεσάρει είναι κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει. Ζητώντας τους να το…αφήσουν στην άκρη, τα διευκολύνουμε να απολαύσουν τις πιο χαρούμενες στιγμές στη ζωή τους χωρίς τη σκιά του άγχους.

«Ας μάθουμε πιο πολλά για αυτό που σε απασχολεί»

Δώστε τη δυνατότητα στα παιδιά σας να θέσουν όποια ερώτηση θέλουν για αυτό που τα αγχώνει. Μην υποτιμάτε τα συναισθήματά τους, λέγοντας «σταμάτα να ασχολείσαι» ή «ξεχάσέ το». Αντίθετα, δείξτε ότι είστε εκεί, μαζί του για να ανακαλύψετε κάθε λεπτομέρεια. Μην ξεχνάτε ότι η γνώση είναι δύναμη!

«Κι εγώ κάποιες φορές νιώθε φόβο ή στρες και ξέρω ότι δεν είναι ωραίο συναίσθημα»

Η ενσυναίσθηση είναι πανίσχυρη και τα παιδιά αισθάνονται ότι αυτό που αντιμετωπίζουν δεν είναι κάτι μοναδικό που συμβαίνει μόνο σε αυτά. Μιλήστε τους για περιπτώσεις που είχατε κι εσείς στρες και πείτε τους τι κάνατε για να το αντιμετωπίσετε.

«Θυμάσαι τότε που…»

Υπενθυμίστε στο παιδί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που νιώθει ότι δεν θα τα καταφέρει. Μιλήστε του για τότε που πάλι είχε κατακλυστεί από στρες αλλά τελικά όλα πήγαν καλά. Όταν ξέρει πως έχει τις δεξιότητες που απαιτούνται για να ανταπεξέλθει σ’ αυτή την κατάσταση και το έχει αποδείξει στο παρελθόν, θα νιώσει πολύ πιο δυνατό.