Όσο ήταν μωρό καθόταν ευχαρίστως σε κάθε αγκαλιά και χαμογελούσε με το παραμικρό. Τώρα όμως, καθώς μεγαλώνει, δεν είναι και πολλοί αυτοί που συμπαθεί και -το χειρότερο- δεν βρίσκει κανένα λόγο να το κρύψει!
Αυτό το πολύ συχνό φαινόμενο φέρνει πολλούς γονείς σε δύσκολη θέση, όταν το παιδί τους κοιτάζει αγριεμένο έναν οικογενειακό φίλο ή δεν θέλει με τίποτα να μιλήσει σε κάποιο συγγενή στη διάρκεια μιας επίσκεψης. Ιδιαίτερα όταν είχαν συνηθίσει το παιδί τους να είναι γενικά πολύ κοινωνικό και εύκολο στις συναναστροφές και τώρα έχει γίνει ξαφνικά εξαιρετικά επιλεκτικό!
Ωστόσο, δεν είναι κάτι που πρέπει να προκαλεί έκπληξη ή δυσαρέσκεια. Αρκεί να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι τα παιδιά δεν είναι παρά άνθρωποι σε μικρό μέγεθος με σκέψεις, συναισθήματα και άποψη. Όπως εμείς οι ενήλικες θεωρούμε ότι έχουμε δικαίωμα να διαλέξουμε με ποιους ανθρώπους θα περνάμε το χρόνο μας, έτσι κι εκείνα είναι λογικό να έχουν τις προτιμήσεις τους. Το πρόβλημα με τα παιδιά είναι ότι δεν έχουν αναπτύξει ακόμα εκείνες τις δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να «καλύψουν» με μια επίφαση ευγένειας την αντίδρασή τους στο σφιχταγκάλιασμα της θείας ή στην πρόταση ενός συνομηλίκου τους να παίξουν. Εάν πάντως αυτή η μεταστροφή έχει γίνει ξαφνικά, το σίγουρο είναι ότι υπάρχει κάποια αιτία γι' αυτό. Αρκεί να παρατηρήσετε τη συμπεριφορά του παιδιού και θα ανακαλύψετε το λόγο.
Όταν δείχνει αντιπάθεια σε άλλα παιδιά
Για εσάς, ο φίλος ή η φίλη του παιδιού σας μπορεί να έχει ένα εξίσου γλυκύτατο παιδάκι, όμως για να μη το θέλει κοντά του δικό σας ίσως υπάρχει κάτι που το ενοχλεί. Παρακολουθήστε τα όταν είναι στον ίδιο χώρο: μήπως το άλλο παιδί έχει την τάση να κρατάει όλα τα παιχνίδια για λογαριασμό του ή αντιδρά υπερβολικά έντονα στις διαφωνίες τους; Μια τέτοια συμπεριφορά θα μπορούσε να είναι πηγή στρες για το παιδί σας και ίσως εξηγεί το γιατί προτιμά να μην συναναστρέφεται μαζί του.
Τι μπορείτε να κάνετε: Εάν υπάρχουν κάποια αντικείμενα ή παιχνίδια που ξέρετε ότι το παιδί σας δεν θέλει να μοιράζεται με άλλους, κρύψτε τα κάπου πριν έρθει το άλλο παιδάκι στο σπίτι σας. Μπορείτε ακόμα και να επιτρέψετε στο παιδί σας να παίξει για λίγο μόνο του σε έναν άλλο χώρο ώστε να αποφορτιστεί εάν προκύψει καυγάς. Αυτό που πρέπει να προσέξετε είναι να το κάνετε πολύ ευγενικά απέναντι στο άλλο παιδί, τόσο για να μην πληγώσετε τα αισθήματά του, όσο και για να δείξετε έμπρακτα ποιος είναι ένας κοινωνικά αποδεκτός τρόπος να αποφύγεις κάποιον.
Όταν δεν θέλει να το πλησιάζουν ενήλικες
Και σ' αυτή την περίπτωση, τα αίτια μπορεί να είναι απολύτως λογικά. Όπως για παράδειγμα ότι κάποιος από τους ανθρώπους του περιβάλλοντός σας είναι υπερβολικά «έντονος» και τρομάζει το παιδί ή ότι πολλοί σπεύδουν να δείξουν την αγάπη τους με αγκαλιές και φιλιά, χωρίς να δείχνουν σεβασμό στον προσωπικό χώρο του. Πολλά παιδιά -όπως άλλωστε και ενήλικες- χρειάζονται αρκετό χρόνο μέχρι να νιώσουν αρκετά άνετα ώστε να επιδιώξουν κάποιου είδους αλληλεπίδραση με τους άλλους. Κι αυτό είναι κάτι που οι μεγάλοι πολύ συχνά δεν σεβόμαστε.
Τι μπορείτε να κάνετε: Υπερασπιστείτε τη στάση του παιδιού και ζητήστε (ευγενικά πάντα) από τον άλλο ενήλικα να μην επιμείνει. Έτσι, θα πετύχετε δύο πράγματα: θα κάνετε το παιδί να νιώσει ασφάλεια γιατί έχει την υποστήριξή σας αλλά και δεν θα επιτρέψετε να πάρει το μήνυμα πως οφείλει να επιτρέπει σε άλλους να παραβιάζουν τον προσωπικό χώρο του, ακόμα κι όταν δεν το θέλει. Δεν θέλετε το παιδί σας να μάθει να δέχεται υποτακτικά τα αγγίγματα και τα φιλιά κάποιου, μόνο και μόνο επειδή είναι συγγενής ή φίλος! Μπορείτε, εάν θέλετε, να προτείνετε μια συμβιβαστική λύση, όπως να κάνει μια χειραψία ένα «κόλλα πέντε».
Διαβάστε κι εδώ γιατί δεν πρέπει ποτέ να λέμε στα παιδιά φράσεις όπως «Δώσε ένα φιλί στο θείο»...