Η ασφάλεια των παιδιών μας είναι η πρώτη μας έγνοια. Όμως πλέον είναι ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι με τα συνεχή «πρόσεχε!», «μη!» και «θα χτυπήσεις!» αντί να πετύχουμε να κρατήσουμε τα παιδιά ασφαλή τούς μειώνουμε την αυτοπεποίθηση και τα εμποδίζουμε να ανεξαρτητοποιηθούν και να μάθουν να λύνουν μόνα τα προβλήματά τους. Αυτό συνήθως συμβαίνει ότι πρόκειται για ένα παιδί που είναι μάλλον ντροπαλό και άτολμο. Στην αντίθετη περίπτωση -όταν μιλάμε για παιδιά που δεν φοβούνται ή και που είναι... εθισμένα στην αδρεναλίνη- τότε αυτές οι νουθεσίες μας απλώς δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα: το παιδί θα αποτολμήσει να κάνει αυτό που θέλει -όσο επικίνδυνο κι αν το θεωρούμε εμείς- έτσι κι αλλιώς.
Τι μπορούμε να κάνουμε όμως ώστε να προειδοποιήσουμε για τον κίνδυνο, καλλιεργώντας παράλληλα στο παιδί την ικανότητα να κατανοεί μόνο του τον κίνδυνο και να παίρνει τα μέτρα του. Δύο πράγματα: πρώτον να του μάθουμε να αναγνωρίζει τα σημάδια και δεύτερον να βρίσκει την ιδανική λύση για κάθε πρόβλημα!
Πώς θα μάθουμε στο παιδί να αναγνωρίζει μόνο του τον κίνδυνο
Αντί να σπεύσουμε να ζητήσουμε στο παιδί να κάνει ένα βήμα πίσω γιατί πρόκειται να εισέλθει σε... επικίνδυνη ζώνη, είναι προτιμότερο να το βοηθήσουμε να αντιλαμβάνεται καλύτερα το περιβάλλον του και να σκέφτεται. Για παράδειγμα, πείτε:
Είδες πόσο βαθύ είναι αυτό το πηγάδι/ψηλός είναι αυτός ο βράχος; Τι πιστεύεις ότι θα συμβεί εάν κάποιος πέσει κατά λάθος μέσα/πέσει κατά λάθος από εκεί ψηλά;
Ήξερες ότι αυτά τα πράσινα φυτά με τα οποία είνα ικαλυμμένη αυτή η πέτρα λέγονται βρύα; Αν πατήσεις επάνω τους θα διαπιστώσεις ότι είναι πολύ γλιστερά.
Μπορείς να ακούσεις το θόρυβο του αυτοκινητόδρομου/το αυτοκίνητο που βάζει μπροστά τη μηχανή;
Αισθάνεσαι πώς καίει η φωτιά / τα βότσαλα μετακινούνται κάτω από τα πόδια σου σε κάθε βήμα;
Νιώθεις χαρά / ενθουσιασμό / φόβο / ανασγάλεια;
Πώς θα μάθουμε στο παιδί να βρίσκει λύσεις
Το επόμενο βήμα -αφού σιγουρευτούμε ότι το παιδί έχει κατανοήσει τον κίνδυνο- είναι να το βοηθήσουμε να βρει τη λύση. Για παράδειγμα:
Τι σχέδιο έχεις; Πιστεύεις ότι μπορείς να σκαρφαλώσεις εκεί πάνω χωρίς να πέσεις; Πώς θα το καταφέρεις;
Τι θα μπορούσες να χρησιμοποιήσεις; Υπάρχει κάτι στο οποίο μπορείς να στηριχτείς για να περάσεις απέναντι;
Ποιες είναι οι εναλλακτικές σου; Υπάρχει κάποιο μέρος όπου θα μπορούσες να παίξεις αυτό το παιχνίδι / να σκάψεις αυτή την τρύπα / να σκαρφαλώσεις με μεγαλύτερη ασφάλεια;
Τι θα κάνεις μόλις φτάσεις εκεί πάνω / σκαρφαλώσεις / περάσεις απέναντι / πας μόνο σου στο πάρκο;
Ποιος θα σε βοηθήσει; Με ποιον θα είσαι; Από ποιον θα ζητήσεις βοήθεια στην περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά;