Ως γονείς μαλώνουμε κάθε μέρα τα παιδιά μας για ένα σωρό διαφορετικούς λόγους: επειδή χτύπησαν ένα άλλο παιδάκι στο πάρκο, επειδή μας αντιμίλησαν, επειδή έκαναν ολόκληρη φασαρία στο σούπερ μάρκετ για να τους πάρουμε εκείνο το παιχνιδάκι... Είναι μέσα στα όρια του ρόλου μας να προσπαθήσουμε να βάλουμε όρια στη συμπεριφορά τους και να τους μάθουμε τι είναι κοινωνικά αποδεκτό και τι όχι. Ποιος είναι όμως ο «σωστός» τρόπος να το κάνουμε;
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, για να συνετίσουμε ένα παιδί που μόλις έκανε κάτι που θεωρούμε απαράδεκτο, αρχικά εκφράζουμε την κατανόησή μας στα συναισθήματά του: «Ξέρω ότι είσαι πολύ θυμωμένο που σου πήραν το παιχνίδι σου». Στη συνέχεια περιγράφουμε την πράξη που δεν εγκρίνουμε: «Αλλά όταν τραβάς τα μαλλιά στα άλλα παιδάκια δεν τους αρέσει καθόλου και πονάνε». Μετά, προσφέρουμε μια εναλλακτική, κάτι που θα άρμοζε περισσότερο στην περίσταση: «Θα μπορούσες απλώς να πεις στο παιδάκι που σου πήρε το παιχνίδι ότι το θέλεις κι ότι θα του το δώσεις μόλις σταματήσεις να παίζεις εσύ μαζί του». Και τέλος, θέτουμε τα όρια της αποδεκτής συμπεριφοράς: «Δεν μπορείς να χτυπάς και να τραβάς τα μαλλιά των άλλων».
Η μαγική φράση
Στο σημείο αυτό, η «δουλειά» μας θα μπορούσε να τελειώσει. Ωστόσο, εάν θέλουμε να έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, η αναπτυξιακή ψυχολόγος Ashley Soderlund, προτείνει να προσθέσουμε μια μικρή, «μαγική» φρασούλα: «Θα το θυμάσαι την επόμενη φορά, έτσι;»
Πρόκειται για μια μικρή φράση με μεγάλη σημασία που προσφέρει πάρα πολλές πληροφορίες στο παιδί. Τους λέει ότι μπορεί σήμερα να έκαναν ένα λάθος αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα έχουν ευκαιρίες να επανορθώσουν, ότι έχουν τη δύναμη να αλλάξουν και τους προσφέρει ένα θετικό στόχο για το μέλλον. Επίσης, τα ανακουφίζει από το δυσάρεστο συναίσθημα ενοχής που ίσως νιώθουν και τους δίνει την ευκαιρία να διορθώσουν το λάθος τους.
Έτσι, η φράση αυτή ενθαρρύνει τη σωστή συμπεριφορά σε μακροπρόθεσμη βάση. Είναι σαν να λέτε στο γιο ή την κόρη σας «ξέρω ότι μπορεί να φερθείς πολύ καλύτερα» και τους δίνει την ευκαιρία να μάθουν από τα λάθη τους.
«Για τα παιδιά, όταν νιώθουν ότι έχον αποτύχει σε κάτι, ότι δεν θα έχουν πάει καλά, αυτή η αίσθηση μοιάζει να είναι κάτι μόνιμο», λέει η ειδικός. «Είναι δική μας δουλειά να τους μάθουμε ότι η συμπεριφορά είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει». Με αυτό τον τρόπο τους διδάσκουμε ότι η αποτυχία και τα λάθη είναι απλώς μέρος της διαδικασίας της μάθησης, ότι χρειάζονται προσπάθεια και αποφασιστικότητα για να αποκτήσουν δεξιότητες και να γίνουν καλύτερα σε οτιδήποτε -μια στάση ζωής που είναι πολύτιμη και στην ενήλικη ζωή!