Μέχρι μια ηλικία, όλα τα παιδιά τρέχουν αμέσως να πουν στη μαμά και τον μπαμπά οτιδήποτε όμορφο, διαφορετικό, παράξενο ή ενοχλητικό συμβεί στη ζωή τους. Καθώς όμως τα χρόνια περνούν, τα περισσότερα παιδιά μπαίνουν στον πειρασμό να κρατήσουν τα δικά τους μικρά ή μεγάλα «μυστικά». Συνήθως το κάνουν επειδή φοβούνται πως οι γονείς τους θα τα μαλώσουν αν μάθουν την αλήθεια ή επειδή αισθάνονται ότι εκείνοι δεν έχουν το χρόνο ή τη διάθεση να ακούσουν αυτό που τους συμβαίνει και να δείξουν κατανόηση. Αν και το να υπάρχουν κάποια μυστικά δεν είναι απαραίτητα κακό, καθώς ακόμα και τα παιδιά και ιδιαίτερα οι έφηβοι έχουν ανάγκη από κάποια ιδιωτικότητα στη ζωή τους, καλό είναι να τα ενθαρρύνουμε να εμπιστεύονται σε κάθε περίπτωση τους γονείς τους ώστε να είμαστε ενήμεροι για όσα συμβαίνουν στη ζωή τους και να κρατήσουμε ανοιχτούς τους διαύλους της επικοινωνίας από μικρή ηλικία –ώστε να παραμείνουν ανοιχτοί και μεγαλώνοντας. Εάν θέλετε να εξασφαλίσετε ότι θα είστε πάντα ο έμπιστος γονιός όπου θα καταφεύγει το παιδί για να μοιραστεί τα μικρά και μεγάλα μυστικά του, ο ειδικοί συμβουλεύουν να κάνετε τα εξής:
Να ακούτε πάντα με μεγάλη προσοχή το παιδί και να μην το διακόπτετε όταν μιιλάει
Θέλει σίγουρα μεγάλη υπομονή για να μην διακόψει κάποιος ένα πιτσιρίκι που εξηγεί πώς ακριβώς ξεκίνησε ο καυγάς με το αδερφάκι του με κάθε λεπτομέρεια, όμως είναι σημαντικό τα παιδιά να καταλαβαίνουν ότι δίνουμε πραγματικά σημασία σε όσα μας λένε –κι αν σπεύδουμε να βγάλουμε συμπεράσματα ή να πούμε την άποψή μας, αντιλαμβάνονται ότι δεν δείξαμε τη δέουσα προσοχή στα δικά τους επιχειρήματα. Καθώς μεγαλώνει, μάθετε να εκθέτετε ο καθένας την άποψή του με τη σειρά και κυρίως χωρίς περισπασμούς από τηλέφωνα, emails κ.λπ.
Να μάθετε στο παιδί να εκφράζει τα συναισθήματά του
Προκειμένου να μάθει να εκτιμά και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του, το παιδί θα πρέπει να γνωρίζει από μικρή ηλικία ότι έχει κάθε δικαίωμα να τα εκφράζει, ακόμα κι αυτά που δεν είναι ευχάριστα, όπως ο θυμός ή η θλίψη –αρκεί να το κάνει με σεβασμό στον εαυτό του και στους άλλους. Διαφορετικά, τα παιδιά μαθαίνουν να κρύβουν αυτά που νιώθουν, μέχρι τα συναισθήματα να γίνουν πολύ έντονα για να μπορούν να τα διαχειριστούν και τότε τα προβλήματα γίνονται μεγαλύτερα. Για το λόγο αυτό, μη λέτε ποτέ «μην κλαις» ή «μη θυμώνεις». Ο καθένας μας έχει δικαίωμα να αισθάνεται και οργή και πίκρα και θυμό. Ακόμα κι αν αυτό προκαλεί ανησυχία σε εσάς, είναι προτιμότερο να εξηγήσετε στο παιδί πώς νιώθετε εσείς παρά να του «απαγορέψετε» να νιώθει κάτι εκείνο.
Να μην προσβάλετε ποτέ το παιδί και να μην του μιλάτε άσχημα
Είναι ο πιο εύκολος τρόπος να δημιουργήσετε ανάμεσά σας ένα χάσμα που κάποτε θα γίνει πολύ μεγάλο για να το διασχίσετε. Όσο σημαντικό είναι για το παιδί να εκφράζεται κόσμια, άλλο τόσο σημαντικό είναι να κάνετε κι εσείς το ίδιο.
Να σέβεστε την ανάγκη του παιδιού σας να έχει ιδιωτική ζωή
Δεχτείτε ότι δεν μπορείτε να γνωρίζετε ή να ελέγχετε ό,τι συμβαίνει στη ζωή του ανά πάσα στιγμή. Εάν ξέρει ότι είστε εκεί, διατεθειμένοι να το ακούσετε χωρίς να το κατακρίνετε, θα ξέρετε ότι θα έρθει να σας εμπιστευθεί όταν χρειαστεί βοήθεια. Μέχρι τότε, αποδεχτείτε το γεγονός ότι το παιδί έχει τη δική του ζωή κι εσείς τη δική σας. Φροντίστε να την απολαμβάνετε ώστε να λειτουργείτε σαν πρότυπο για το παιδί και να θέλει τη συμβουλή σας.
Δείξτε εμπιστοσύνη στο παιδί για να σας εμπιστευθεί κι εκείνο
Εάν θέλουμε τα παιδιά να μας εμπιστεύονται θα πρέπει να νιώθουν ότι κι εμείς τους έχουμε εμπιστοσύνη. Αυτό είναι κάτι που ξεκινάει από πολύ νωρίς, γιατί η εμπιστοσύνη δεν έχει να κάνει με το χρόνο ή την ηλικία.