Όταν βρισκόμαστε κοντά σε συγγενείς και φίλους, είναι λογιό όλοι να θέλουν να εκφράσουν την αγάπη τους στο παιδί μας με αγκαλιές, φιλιά και παιχνίδια. Ακόμα κι όταν το ίδιο το παιδί δεν θέλει, Τι γίνεται λοιπόν όταν το παιδί –είτε επειδή είναι από τη φύση του διστακτικό είτε επειδή απλώς δεν θέλει- αντιδρά και αρνείται να δείξει οικειότητα; Πολλοί από εμάς, προκειμένου να μη στεναχωρήσουμε τον παππού, τη γιαγιά ή το θείο, μάλλον θα του υποδείξουμε να τους πάρει μια αγκαλιά ή να τους δώσει ένα φιλί, ακόμα κι αν έχει κάνει σαφές ότι δεν έχει καμία πρόθεση! Έχουμε όμως σκεφτεί τι είδους μηνύματα περνάμε εκείνη τη στιγμή στο μυαλό του;
«Όταν πιέζουμε ένα παιδί να εκδηλώσει μια έκφραση αγάπης και οικειότητας, παρόλο που το ίδιο δεν θέλει, προκειμένου να μην πληγώσει τα αισθήματα κάποιου συγγενή ή φίλου μας, του μαθαίνουμε ότι το σώμα του δεν του ανήκει πάντα,γιατί κάποιες φορές πρέπει να παραμερίζει τις δικές του επιθυμίες προκειμένου να ευχαριστήσει τους άλλους», σχολιάζει σε άρθρο το CNNμε τίτλο «Δεν ορίζω εγώ το σώμα του παιδιού μου» η Ιρέν Βαν ντερ Ζάντ, συν-ιδρύτρια και διευθύντρια της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που ειδικεύεται στην ασφάλεια και την πρόληψη της βίας KidpowerTeenpowerFullpowerInternational. «Αυτό μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες ένα παιδί να γίνει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης, μια έφηβη να υποκύψει στην επιθυμία ενός αγοριού να κάνουν σεξ προκειμένου «να τη συμπαθήσει» και στην ανοχή ενός παιδιού που έχει πέσει θύμα bullying, αφού «όλοι δείχνουν να διασκεδάζουν». Γιατί αναγκάζοντας ένα παιδί να φιλήσει και να αγκαλιάσει κάποιον που δεν θέλει, το υποχρεώνουμε να μάθει να χρησιμοποιεί το σώμα του προκειμένου να ευχαριστήσει εμάς ή άλλους».
Μην ξεχνάμε ότι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων σεξουαλικής παρενόχλησης, οι θύτες είναι άτομα του στενού ή ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος του παιδιού. Έτσι, η άρνησή του να δώσει «ένα φιλάκι στο θείο» είναι πιθανό να σχετίζεται με ένα αδιόρατο ενστικτώδες αίσθημα του παιδιού που δεν θέλει και…πολλά πολλά με το συγκεκριμένο ενήλικα. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο θείος του παραδείγματος είναι παιδεραστής. Μπορεί να είναι απλά ένας συγγενής που απλά γαργαλάει ή σφίγγει το παιδί περισσότερο από όσο εκείνο θέλει. Και ο ρόλος του γονιού είναι να εξηγήσει στο παιδί του ότι πάντα πρέπει να αποφεύγει όποιον παραβιάζει τον προσωπικό του χώρο και το κάνει να νιώθει άβολα για οποιονδήποτε λόγο. Επιπλέον, υπάρχει πάντα και η πιθανότητα ο θείος να είναι όντως παιδεραστής!
«Τα παιδιά πρέπει παίρνουν το μήνυμα ότι το σώμα τους τους ανήκει και είναι στη δική τους δικαιοδοσία εάν θα αγκαλιάσουν, θα φιλήσουν ή θα δεχτούν την αγκαλιά και το φιλί οποιουδήποτε», σχολιάζει η Μαρία Ποθητού, σύμβουλος γονέων και συντονίστρια σχολών γονέων. Και πως αυτό ισχύει πάντα και όχι «πάντα, εκτός από τις περιπτώσεις που θα έρθουμε σε δύσκολη θέση εάν δεν δεχτείς το σφιχτό εναγκαλισμό του παππού, οπότε άσε τα πείσματα και δώσ’ του ένα φιλί».
Πώς να αποφύγουμε να πιέσουμε το παιδί χωρίς να στενοχωρήσουμε τους συγγενείς μας
Τα παιδιά, ιδιαίτερα στη νηπιακή ηλικία, πολύ συχνά αρνούνται να μας κάνουν οποιοδήποτε χατίρι, μόνο και μόνο για να δοκιμάσουν την υπομονή μας. Έτσι, αρνούνται να μπουν στο μπάνιο, να φάνε ή να ντυθούν μέχρι να ανακαλύψουμε ένα τρόπο για να τα «αναγκάσουμε» να το κάνουν. Όμως η άρνησή τους να εκδηλώσουν ένθερμα τη συμπάθειά τους για κάποιον ενώ δεν το θέλουν είναι κάτι στο οποίο δεν χρειάζεται να μας βρουν απέναντι. Αυτό δεν σημαίνει ότι του επιτρέπουμε να γίνει αγενές ή αντικοινωνικό. Ένα παιδί μπορεί να χαιρετήσει ευγενικά ή και να δώσει το χέρι του σε κάποιον κι αυτό είναι αρκετό για να εκφράσει τους καλούς τρόπους και το σεβασμό του. Κι όταν από μόνο του θελήσει να αγκαλιάσει σφιχτά κάποιον ή να καθίσει στα γόνατά του, τότε θα πρέπει να το εκτιμήσει περισσότερο γιατί είναι μια αληθινή έκφραση της επιθυμίας του παιδιού κι όχι κάτι που αναγκάζεται να κάνει για να μη θυμώσει η μαμά!